Technische gegevens Korenmolen Windlust:
Bouwjaar: 1776
| Databasenr de Holl.molen | 1088 |
| Ten Bruggecatenr | 0920 |
| Rijksmonumentnr | 508071 |
| Plaats | Nieuwerkerk a/d IJssel |
| Provincie | Zuid-Holland |
| Naam | Windlust |
| Adres | Kortenoord 3 |
| Postcode | 2911 BD |
| Plaats | Nieuwerkerk aan den IJssel |
| Gemeente | Zuidplas |
| Eigenaar | Zuidplas Stichting Molen Kortenoord |
| Molenaars | Aart Oskam, Gauke Weg, Hans Wolff |
| Type molen | ronde stenen stellingmolen |
| Functie | korenmolen |
| Inrichting | 3 koppels maalstenen |
| Bouwjaar | 1776 Gedeeltelijk herbouwd 2004 |
| Vlucht | 22,00 m. |
| Wieksysteem | Oud-Hollands |
| Binnenroede | 22,00 m., ijzer, gelast, fabr. Straathof te Rijpwetering, nr. 196, bouwjaar 2004 |
| Buitenroede | 22,00 m., ijzer, gelast, fabr. Straathof te Rijpwetering, nr. 197, bouwjaar 2004 |
| As | Gietijzer, fabr. Geraedts in Baarlo, nr. 3, gegoten in maart 2004, lengte (waterhol tot einde pen) 4900 mm. |
| Vang | Vlaamse blokvang uit 4 stukken met kneppel en pal |
| Bovenwiel of aswiel | 65 kammen, steek 110 mm. |
| Overige molen- of aandrijfwielen | Bovenschijfloop: 32 staven Spoorwiel: 84 kammen, steek 90 mm. Steenschijf (2x): 27 staven Steenschijf (1x): 25 staven |
| Overbrengingsverhouding | 1 : 6,32 (2x) en 1 : 6,83 |
| Belt- of stellinghoogte | 6,85 m. |
| Werktuigen | Mengketel op windkracht aangedreven |
| Kruiwerk | 42 houten rollen, kruihaspel |
| RD-coördinaten | X = 102,871 Y = 442,578 |
| GPS-coördinaten | 51°58,15'N 4°37,72'E |
| Specificaties | Maalstenen: 2 koppels 16-er kunststenen, 1 koppel 16-er blauwe stenen Luiwerk: sleepluiwerk |
Geschiedenis en specificaties
In een oorkonde van 17 mei 1568 gaf Margrite, gravin Van der Marck, vrouwe van Naeldwijck enz. toestemming om een korenmolen op te richten in het ambacht van Nieuwerkerck, tegen betaling van 2 goede vette capoenen voor het recht van de wind.
Het is niet duidelijk of de in 1561 genoemde molen dezelfde betreft waarvoor het windrecht pas jaren na de oprichting was verleend, of dat het hier een andere molen betreft.
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Op 21 augustus 1642 verkreeg Cornelis Leenderts vergunning om zijn korenmolen bij Kortenoord 'buitendijks noordwaarts naar de dijk toe te mogen stellen en opbouwen op de hoogte aldaar gemaakt onder voorwaarde dat de bouw geschiedde 1,5 roede naar de buitenkant van de dijk'. Het is niet bekend of er alleen sprake is van een verplaatsing, of dat de molen gelijktijdig werd vernieuwd.
Ook is niet bekend wanneer de huidige stenen molen werd opgericht; onder meer op basis van overeenkomsten met de stenen korenmolens van Terbregge, Benthuizen, Rotterdam (de Goudsbloem), Bleiswijk en Boskoop, wordt verondersteld dat het bouwjaar omstreeks 1776 ligt.
Een uitvoeringsdetail komt echter overeen met de molen van Charlois, zodat een eerder bouwjaar, en daarmee een eerder jaar van verdwijnen van de wipkorenmolen, mogelijk is.
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Korenmolen Windlust
Korenmolen Windlust, waarvan de historie teruggaat tot 1586, maalde eeuwenlang trouw het graan voor klanten in Nieuwerkerk aan den IJssel en omstreken
Eigenlijk is ze nooit echt weg geweest, alleen stond ze bijna 50 jaar, zonder wieken en kap en steeds meer vervallen en verwaarloosd, aan het Kortenoord, en daardoor iets minder zichtbaar aanwezig. Half in de dijk verdwenen en een beetje scheef deed ze dienst als graansilo.
Maar gelukkig werd Windlust in volle glorie hersteld. De molenstomp en “bijgebouwen” (graanmaalderij) werden op 4 januari 1999 door de Stichting Molen Kortenoord “in oprichting” aangekocht. Dankzij de medewerking van Rijk, Provincie, Projectgroep Hollandsche IJssel, Gemeente, Rijksmonumentendienst, Hoogheemraadschap Schieland en tal van sponsors, donateurs en vrijwilligers, werd in vijf jaar en 5 maanden tijd Korenmolen Windlust in oude luister hersteld.
Op 20 mei 2005 werd het molencomplex, bestaande uit de korenmolen, het molenaarshuisje, Dagcentrum Korenaer met theeschenkerij, werkplaats en bakkerij (voor cliënten met een verstandelijke beperking), onder grote belangstelling officieel geopend.
In de jaren daarna werden nog een fraaie aanlegsteiger en een trap bij een nieuwe fietsenstalling met informatiebord, onder aan de dijk tussen Nieuwerkerk en Moordrecht, in gebruik genomen.
Kortom, evenals de molens van Kinderdijk, het is de moeite waard om een bezoek te brengen aan dit historische plekje aan de Hollandsche IJssel, waar Korenmolen Windlust tot in lengte van jaren haar herwonnen glorie zal blijven uitstralen!!
1e molenaar Korenmolen Windlust - Aart Oskam
Een korenmolen was vroeger een bijna onmisbaar onderdeel van de voedselvoorziening van een dorp waardoor de korenmolenaar in de dorpsgemeenschap een belangrijke positie innam. In veel gevallen was de molenaar pachter van een korenmolen en was de lokale adel, een gasthuis of het stadsbestuur eigenaar van de molen. Toch waren oudtijds veel molenaars eigenaar van de molen die ze bemaalden.
Betaling in natura
Vroeger werd de molenaar niet betaald in geld maar in natura (goederen). Hij schepte uit iedere zak die hij gemalen had wat meel voor eigen gebruik of voor verdere verkoop (het scheprecht). De mulders met een boerengemaal hadden het in de winter, als het vee op stal stond, erg druk. Als er dan genoeg wind stond, werd er dag en nacht gemalen. Tijdens windstille periodes waren er geen inkomsten en werd de tijd nuttig gevuld met onderhoud en reparaties aan de molen of de maalstenen. Vaak ook had de mulder ter aanvulling op zijn inkomen een nevenberoep zoals kastelein, bakker, kolenboer of hield hij er wat varkens of kippen bij.
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯